bio-logos: 2011

Δευτέρα 12 Δεκεμβρίου 2011

Ερωτήσεις 5ου κεφαλαίου βιολογίας Γ΄ Γυμνασίου

5.1 Το γενετικό υλικό οργανώνεται σε χρωμοσώματα. (σελ. 96-97)

1) Για ποιες ιδιότητες του κυττάρου και κατ’ επέκταση των οργανισμών είναι υπεύθυνες οι πρωτεΐνες;
2) Από τι εξαρτάται η διαφορετική δράση των πρωτεϊνών;
3) Τι καθορίζει τη σειρά των αμινοξέων στις πρωτεΐνες;
4) Τι είναι τα γονίδια;
5) Από τι καθορίζεται η έκφραση των ιδιοτήτων ενός οργανισμού;
6) Τι είναι τα χρωμοσώματα και από τι δομούνται;
7) Τι γνωρίζεις για τον αριθμό χρωμοσωμάτων των οργανισμών;
8) Τι είναι τα ομόλογα χρωμοσώματα;
9) Τι είναι ο καρυότυπος;
10) Ποιοι οργανισμοί ονομάζονται διπλοειδείς και ποια είναι η προέλευση των χρωμοσωμάτων κάθε ζεύγους;
11) Ποιοι οργανισμοί ονομάζονται απλοειδείς;
12) Τι είναι τα φυλετικά και τι τα αυτοσωμικά χρωμοσώματα;
13) Πώς καθορίζεται το φύλο στον άνθρωπο;

5.2 Η ροή της γενετικής πληροφορίας. (σελ. 99-100)

1) Ποια είναι η δομική μονάδα του DNA και από ποια μέρη αποτελείται αυτή;
2) Από τι καθορίζεται η γενετική πληροφορία;
3) Με ποιο τρόπο συνδέονται τα νουκλεοτίδια σε μία πολυνουκλεοτιδική αλυσίδα;
4) Πώς ενώνονται μεταξύ τους δύο πολυνουκλεοτιδικές αλυσίδες και τι είναι συμπληρωματικότητα;
5) Περιγράψτε τη δομή του DNA.
6) Περιγράψτε τη δομή του RNA.
7) Ποιες βάσεις είναι συμπληρωματικές στο DNA και ποιες στο RNA;
8) Πόσα είδη RNA έχουμε;
9) Τι ονομάζουμε αντιγραφή του DNA και τι πετυχαίνει το κύτταρο μ’ αυτή;
10) Πού γίνεται η αντιγραφή; Να περιγράψεις τη διαδικασία.

5.2 Η ροή της γενετικής πληροφορίας. (σελ.100-101)

1) Πού βρίσκονται τα χρωμοσώματα και πού γίνεται η πρωτεϊνοσύνθεση;
2) Κάθε χρωμόσωμα περιέχει τις πληροφορίες για τη σύνθεση μιας πρωτεΐνης. Η παραπάνω πρόταση είναι σωστή ή λάθος και γιατί;
3) Γιατί δεν μεταφέρεται το DNA στα ριβοσώματα κάθε φορά που χρειάζεται η σύνθεση μιας πρωτεΐνης;
4) Ποια διαδικασία ονομάζεται μεταγραφή; Να περιγράψεις τα στάδια της μεταγραφής.
5) Εκτός από m-RNA, τι άλλο παράγεται με τη μεταγραφή;
6) Τι ονομάζουμε γονίδιο;
7) Ποια διαδικασία ονομάζεται μετάφραση; Να περιγράψεις τη διαδικασία αυτή.
8) Πόσα είδη RNA λαμβάνουν μέρος στην μετάφραση; Ποιος είναι ο ρόλος του καθενός από αυτά;
9) Ποιο είναι το κεντρικό δόγμα της βιολογίας;
10) Τι είναι ο γενετικός κώδικας;

5.3Αλληλόμορφα. (σελ.103)

1) Ποια γονίδια ονομάζονται αλληλόμορφα;
2) Πόσα αλληλόμορφα κάθε γονιδίου διαθέτουν οι διπλοειδείς οργανισμοί στα κύτταρά τους και τι μπορεί να είναι αυτά;
3) Πότε ένα άτομο ονομάζεται ομόζυγο; Δώστε ένα παράδειγμα.
4) Πότε ένα άτομο ονομάζεται ετερόζυγο; Δώστε ένα παράδειγμα.
5) Πότε ένα αλληλόμορφο ονομάζεται επικρατές και πότε υπολειπόμενο; Πώς συμβολίζονται;

5.4 Κυτταρική διαίρεση. (σελ.104-106)

1) Τι είναι το ζυγωτό;
2) Σε ποιες περιπτώσεις γίνεται διαίρεση κυττάρων;
3) Τι ονομάζουμε μίτωση και ποιος ο ρόλος της;
4) Ποια κύτταρα διαιρούνται με μίτωση;
5) Ποια είναι η απαραίτητα προϋπόθεση για να ξεκινήσει η μίτωση;
6) Τι είναι οι αδερφές χρωματίδες και τι το κεντρομερίδιο;
7) Περιγράψτε τα στάδια της μίτωσης.
8) Τι είναι τα άωρα γεννητικά κύτταρα και τι οι γαμέτες;
9) Τι ονομάζουμε μείωση;
10) Ποια κύτταρα διαιρούνται με μείωση;
11) Ποια είναι η προϋπόθεση για να ξεκινήσει η μείωση;
12) Περιγράψτε τη διαδικασία της μείωσης.
13) Ποια είναι η βιολογική σημασία της μείωσης;
14) Ποιες είναι οι διαφορές μεταξύ μίτωσης και μείωσης;

5.5 Κληρονομικότητα. (σελ.107-109)

1) Τι ονομάζουμε κληρονομικότητα;
2) Ποια χαρακτηριστικά ονομάζουμε επίκτητα και ποια κληρονομικά;
3) Πότε κληρονομείται ένα χαρακτηριστικό;
4) Τι ονομάζουμε γονότυπο και τι φαινότυπο;
5) Διατυπώστε τον πρώτο νόμο του Μέντελ.
6) Διατυπώστε το δεύτερο νόμο του Μέντελ.

5.6. Μεταλλάξεις (σελ.111)

1) Τι είναι οι μεταλλάξεις και πώς προκαλούνται;
2) Σε ποια κύτταρα συμβαίνουν μεταλλάξεις;
3) Ποιοι παράγοντες ονομάζονται μεταλλαξογόνοι;
4) Ποιες είναι οι κατηγορίες των μεταλλάξεων;
5) Τι είναι η γονιδιακή μετάλλαξη; Μπορείτε να δώσετε ένα παράδειγμα;
6) Πόσα χρωμοσώματα έχουν τα ανθρώπινα σωματικά κύτταρα; Υπάρχει περίπτωση να γεννηθεί κάποιος με μεγαλύτερο αριθμό χρωμοσωμάτων και πώς μπορεί να συμβεί αυτό;
7) Ποιες είναι οι συνέπειες των μεταλλάξεων για τους οργανισμούς;